قدس آنلاین-بابک رحیمیان: همزمان با فرارسیدن سالروز شهادت هشتمین اختر تابناک آسمان ولایت و امامت دوستداران اهل‌بیت(ع) با برپایی آیین‌های سنتی در حرم رضوی ضمن عرض تسلیت به محضر حضرت علی بن موسی‌الرضا (ع) نوای حزن انگیز  سوگواری را طنین انداز کرده و در شام غریبان آن امام رئوف اشک ماتم می ریزند.

مراسم شام غریبان، هم چون آئین خطبه‌خوانی دو بار در سال اجرا می‌شود، یکی شب شهادت حضرت اباعبدالله الحسین(ع)، یک‌بار هم در شب شهادت حضرت امام رضا(ع) که در این دو شب حزن و اندوه، تمامی خدمه آستان قدس رضوی اعم از خادم، کفشدار، دربان، نگهبان، حفاظ و فراش در محل اداره مرکزی آستان قدس در چهار راه حضور به هم رسانیده و مشغول سوگواری می‌شوند.

در این مراسم چراغی روشن نیست و محوطه غیر از نور چند شمع کاملاً تاریک و غم‌انگیز است و به‌محض پخش آوای ملکوتی اذان، نماز جماعت پرصلابتی برپا می‌گردد، سپس خدمه بادر دست داشتن شمعی روشن و نظمی خاص به صورت دسته جمعی برای عزاداری و سوگواری در فراق ولی‌نعمتشان به سمت حرم مطهر به راه می‌افتند.

 مردم و زائران ماتم‌زده از ساعتی قبل از این آئین مشتاقانه در دو طرف خیابان برای دیدن هیئت خادمان آقا امام رضا(ع) اجتماع می کنند و ضمن همدردی و همراهی با آنها برای سلامتی خادمان حضرت رضا(ع) صلوات می‌فرستند.

ارادتمندان خاندان عصمت و طهارت (ع) امروز نیز در مصیبت شهادت هشتمین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت لباس عزا بر تن کردند و در بارگاه قدسی رضوی سینه زنان با نوای «رضا جان» دلهاشان را دخیل بستند تا با توسل بر باب الحوائج دعاهایشان مورد استجابت قرار گیرد.

رخت ماتم

در مشهد مقدس، نوای حزن‌انگیز  عزا با اهتزاز پرچم سیاه بر گنبد حرم مطهر رضوی و همچنین تعویض پوشش ضریح و سیاه‌پوش شدن سراسر صحن‌ها و ایوان‌های حرم جلوه گر می‌شود.

همه‌ساله طبق آیینی خاص با تعویض پرچم و پوشش ضریح و اهتزاز پرچم سیاه بر فراز گنبد و گلدسته‌های بارگاه ملکوتی ثامن‌الحجج(ع) مردم مشهد و سراسر خراسان رضوی رخت سیاه بر تن می‌کنند و در سوگ هشتمین اختر تابناک امامت و ولایت  اشک ماتم می‌ریزند.

حرم مطهر رضوی در این ایام به‌عنوان محور مراسم عزاداری میزبان آیین‌ها و سنت‌های دیرینه است.

همه‌ساله هم زمان با فرارسیدن ماه محرم سرپرستان و مسئولان هیئت‌های مذهبی در صحن انقلاب حرم مطهر گرد هم می‌آیند و  یکی از پیشکسوتان هر هیئت به نمایندگی از بقیه، لباس عزا پوشیده و با رخصت طلبیدن از حضرت علی بن موسی‌الرضا (ع)از پشت پنجره فولاد به‌طور رسمی عزاداری را آغاز می‌کنند.

در ایام محرم پرچم سیاه به نشانه آغاز ماه محرم و عزاداری تا سه روز پس از شهادت امام رضا (ع) به مدت ۶۳ روز بر گنبد بارگاه منور رضوی همچنان برافراشته خواهد بود.

آیین خطبه‌خوانی

مراسم خطبه‌خوانی در صحن انقلاب حرم مطهر ثامن‌الحجج(ع) ازجمله آیینی است که هرسال دو بار برگزار می‌شود.

خطبه‌خوانی آیینی سنتی و ویژه بارگاه منور رضوی است که به‌منظور بزرگداشت شعائر مذهبی و شکوه عظمت دربار ولایت مدار حضرت رضا (ع) برگزار می‌شود.

این مراسم  یک‌بار شب شهادت سالار شهیدان و یک‌بار هم در شب شهادت ثامن‌الائمه امام علی بن موسی‌الرضا(ع) با حضور خادمان و مجاوران حرم رضوی برپا می‌شود.

در این مراسم  تمامی  خدمه و حفاظ آستان قدس رضوی، جمع می‌شوند و شمع به دست می‌گیرند و مراسم خاصی در صحن انقلاب با حضور مردم و دسته‌های عزاداری برگزار می‌کنند.

خدام شمع به دست در ابتدا دورتادور صحن انقلاب می‌ایستند وعده‌ای از دربانان حرم رضوی با تشکیل دو صف و با در دست داشتن چراغ لاله‌هایی که داخل آن شمع روشن کرده‌اند، دورتادور صحن انقلاب را می‌چرخند و با همراهی ذاکران اهل‌بیت(ع) ایام حزن و سوگ را به پیشگاه حضرت رضا(ع( تسلیت می‌گویند و با قرائت قسمتی از زیارت عاشورا مشغول عزاداری می‌شوند.

خطبه‌خوانی ویژه شب شهادت امام رضا(ع)

در آیین خطبه‌خوانی ویژه شب شهادت امام رضا(ع) نیز به هنگام غروب، خدام این آستان مقدس اعم از کفشدار، فراش، دربان و خادم از ساختمان دارالتولیه واقع در چهارراه شهدای مشهد در صفوفی منظم با شمع‌هایی روشن در دست حرکت می‌کنند و این مسیر را تا صحن انقلاب پیاده طی کرده و وارد صحن می‌شوند.

خادمان حرم در ایوان نقاره‌خانه درحالی‌که شمع در دست دارند در جایگاه مخصوص خدام گرداگرد صحن، رضا، رضا گویان به حرکت درآمده و به عزاداری حضرت علی ابن موسی‌الرضا (ع) می‌پردازند و بعد از لحظاتی باحال خضوع چهارگوش صحن با شمع‌های روشن در دست می‌ایستند.

در این آیین پرفیض یکی از مداحان اهل‌بیت (ع) خطبه ویژه شب شهادت حضرت امام رضا (ع) را قرائت می‌کند و بعدازآن، حفاظ وقاریان قرآن با در دست داشتن لاله‌ها و شمع‌های روشن باحال حزن و اندوه در لباس خدمت دسته‌جمعی از مقابل خدمه و سایر مدعوین عبور کرده و به مناسبت شهادت هشتمین نور هدایت خطبه‌خوانی می‌کنند.

این خطبه با حمد و ستایش خداوند عالم آغاز و با ذکر نام، سلام و درود و تکریم ائمه معصومین و پیامبر مکرم اسلام(ص) و نام مبارک امام زمان (عج( ادامه و در پایان با گرامیداشت یاد و نام بنیان‌گذار انقلاب اسلامی و دعای سلامتی و صحت برای رهبر معظم انقلاب اسلامی و حفظ اسلام خاتمه می‌یابد.